امکان طرح آزاداندیشی در پژوهش به‌مثابۀ یک مسئلۀ اخلاقی بر مبنای منابع اسلامی
نویسنده
چکیده مقاله:
آزاداندیشی نخستین بار توسط اثبات‌گرایان در روش‌شناسی تحقیقات مطرح شد. ایشان معتقد بودند محقق در علوم انسانی هم باید مثل علوم طبیعی از حوزۀ تأثیر همۀ ارزش‌ها و ترجیحات آزاد باشد. صاحبان رویکردهای تفسیری و انتقادی با طرح مباحث گسترده‌ای به‌طور کلی یا جزئی با این نظریه مخالفت ورزیدند. این گفت‌وگو در حوزۀ روش‌شناسی تحقیقات همچنان گرمای خود را حفظ کرده است. چیزی که این مسئله را از منظر اخلاق شایستۀ توجه اخلاق‌نویسان می‌کند و ماهیتِ موضوع و هدف مسئلۀ آزاداندیشی فرصت آن را فراهم می‌کند، امکان طرح آزاداندیشی به‌عنوان مسئله‌ای اخلاقی و توصیۀ آزاداندیشی به‌عنوان هنجاری اخلاقی است. از آنجا که موضوع آزاداندیشی به‌معنای ارزش‌هایی که محقق می‌تواند در فرایند پژوهش، خود را از حوزۀ تأثیر آنها دور نگه دارد، با وجود مباحثات طولانی بین رویکردهای مختلف پژوهشی، هنوز هم مبهم و مورد اختلاف است، نیاز به مرجع قابل‌اعتمادی برای تعیین این قبیل ارزش‌ها، سومین عنصر دخیل در امکان طرح اخلاقی این مسئله محسوب می‌شود. این مقاله تلاشی است برای تعیین ارزش‌های کنترل‌شدنی در فرایند پژوهش از منظر منابع اسلامی. طی این تلاش ثابت شد که انسان می‌تواند با پیشگیری و درمان، خود را از تأثیر جهل، ترس، طمع و تعصب به‌عنوان موانع عام و فراگیر آزاداندیشی دور نگه دارد.
منابع مشابه
منشور اخلاقی پژوهش؛ استوار بر ارزش‌های اسلامی
مقاله حاضر در دو بخش به تبیین منشور اخلاقی امر پژوهش می پردازد. بخش اول شامل بایستگی‌های اخلاقی پژوهش در سه مقوله موضوع پژوهش، پژوهشگر و سازمان متصدی پژوهش است. بخش دوم مقاله متکفل آسیب‌شناسی پژوهش است. این بحث با تبیین نبایدهای اخلاقی پژوهشگر و سازمان مربوط به سامان رسیده است. تدبّر در آسیب‌های رفتاری در پژوهش ضرورت الزام به ارزش‌ها و بایدهای اخلاقی را نشان می‌دهد. براساس مباحث این مقاله می‌توا...
متن کاملارائه یک روش کاربردی در طرح ریزی و مکان یابی منابع تولید پراکنده بر مبنای الگوریتم ژنتیک چندهدفه
افزایش سهم تولیدات پراکنده در منابع انرژی الکتریکی باعث شده است تا دقت در برنامه‌ریزی این منابع بیشتر مورد توجه قرار گیرد. به طور مثال مکان‌یابی، ظرفیت و تعداد نادرست DGها می‌تواند موجب افزایش تلفات و آسیب رسیدن به شبکه قدرت شود. گوناگونی و تناقض توابع هدف، عدم اطمینان از سودمندی و یا مشکل داشتن یک روش و مناسب بودن یا نبودن یک طرح برای رفع یک مورد خاص، مواردی است که در روش‌های نوین جهت بررسی من...
متن کاملمنشور اخلاقی پژوهش؛ استوار بر ارزش های اسلامی
مقاله حاضر در دو بخش به تبیین منشور اخلاقی امر پژوهش می پردازد. بخش اول شامل بایستگی های اخلاقی پژوهش در سه مقوله موضوع پژوهش، پژوهشگر و سازمان متصدی پژوهش است. بخش دوم مقاله متکفل آسیب شناسی پژوهش است. این بحث با تبیین نبایدهای اخلاقی پژوهشگر و سازمان مربوط به سامان رسیده است. تدبّر در آسیب های رفتاری در پژوهش ضرورت الزام به ارزش ها و بایدهای اخلاقی را نشان می دهد. براساس مباحث این مقاله می توا...
متن کاملمسئلۀ «امکان اخلاق» و وحدت‌گرایی عرفانی
مسئلۀ «امکان اخلاق» در قرائت وحدتگرایانه عرفانی یکی از چالشهای پیش روی متفکران حوزۀ نسبت اخلاق و عرفان است. یکی از نظریههای مهم در این حوزه، «ناسازگاری اخلاق با وحدت‌گرایی عرفانی» است، بدین معنا که این نگرش عرفانی اخلاق را ناممکن و بی‌معنا میسازد. در این نوشتار با رویکردی توصیفی - تحلیلی و با ابتنای بر نگرش منطقی، ضمن تقریر مدعای قائلان به این نظریه، پیش‌فرض‌های آنها دربارۀ اخلاق و علت‌های...
متن کاملاصول اخلاقی در پژوهش
پس از تدوین مسئله پژوهش و صورت بندی کردن فرضیه، پژوهشگر برای توسعه و گسترش برنامه پژوهشی خود آمادگی پیدا می کند. برنامه پژوهش به پژوهشگر می گوید که اطلاعات مورد نیاز خود را چگونه جمع آوری کند چگونه تجزیه و تحلیل کند و نهایتا پاسخ سوالهای خود را پیدا کند. علاوه بر تمامی موارد بالا یکی از مسائلی را که هنگام برنامه ریزی پژوهش پژوهشگر باید به ان بیاندیشد مسائل اخلاقی هستند برای مثال: پژوهش درباره م...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 14 شماره 2
صفحات 333- 348
تاریخ انتشار 2017-06-22
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023